Ung thư vòm họng thường xảy ra ở những người có thói quen sống thiếu lành mạnh. Đây là bệnh lý nguy hiểm và điều trị khá khó khăn. Dưới đây là những thông tin cơ bản mà bạn có thể tham khảo về bệnh ung thư vòm họng.
1. Nguyên nhân của bệnh ung thư vòm họng
Ung thư vòm họng là một bệnh lý xảy ra ở vòm họng của cơ thể người. Thường gặp nhất là tại vùng vòm họng phía sau, vùng thắt vòm họng hoặc ở ngách hầu. Nguyên nhân dẫn đến ung thư vòm họng là do sự kết hợp của nhiều yếu tố như virus, môi trường và cả yếu tố di truyền.
Ung thư vòm họng do virus:
Virus được cho là nguyên nhân gây nên ung thư vòm họng chủ yếu là Epstein – Barr (EBV). Đây là một loại virus phổ biến nhất ở người. Một nghiên cứu cho thấy có đến 90% người Hoa Kỳ bị phơi nhiễm loại virus này ở độ tuổi 30 – 40.
Các nhà khoa học cũng đã tìm thấy loại virus này tại các khối u vòm họng và huyết thanh của người mắc bệnh. Loại virus này có liên quan với ung thư biểu mô vòm họng và được cho là một trong những nguyên nhân chính gây nên bệnh.
Ung thư vòm họng do môi trường:
Một số yếu tố về môi trường có thể dẫn đến ung thư vòm họng đó là tình trạng khí hậu thất thường, ô nhiễm khói bụi nghiêm trọng. Hoặc một số thói quen sinh hoạt thiếu khoa học như sử dụng các thực phẩm cá muối, dưa muối, tương, cà quá nhiều. Bởi vì những thực phẩm này có chứa nitrosamine là một chất gây ung thư.
Môi trường độc hại
Những người thường xuyên hút thuốc lá hoặc hít khói thuốc lá thụ động quá nhiều, trong thời gian dài cũng sẽ có nguy cơ mắc bệnh lớn hơn.
Ung thư vòm họng do quan hệ tình dục bằng miệng:
Mặc dù đây không phải là nguyên nhân chính nhưng được cho là yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc ung thư vòm họng. Ngoài ung thư vòm họng nó còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lây nhiễm như giang mai, sùi mào gà, herpes...
Ung thư vòm họng có thể do di truyền:
Đây cũng là nguyên nhân mắc bệnh của nhiều trường hợp. Các bác sĩ chỉ ra rằng một số bất thường về nhiễm sắc thể có thể gây đột biến và ức chế các khối u. Từ đó hình thành nên ung thư vòm họng. Bởi vậy nếu gia đình, họ hàng gần có người bị mắc bệnh thì bạn nên thực hiện tầm soát ung thư để có thể phát hiện bệnh được sớm nhất.
2. Dấu hiệu nhận biết bệnh ung thư vòm họng
Trên thực tế các dấu hiệu của bệnh ung thư vòm họng thường không dễ dàng. Đặc biệt là bệnh ở giai đoạn đầu. Do vậy người bệnh dễ nhầm lẫn với các bệnh lý tai, mũi, họng và đa phần chỉ phát hiện khi bệnh đã ở giai đoạn nặng. Dưới đây là những triệu chứng thường gặp nhất của bệnh.
- Thường xuyên ù tai, đau tai, chảy dịch bất thường ở 1 hoặc cả 2 bên tai.
- Nghe kém, đôi khi có thể bị điếc nhẹ.
- Chảy nước mũi, ngạt mũi, tắc mũi một hoặc cả hai bên. Đôi khi dịch máu mũi có thể lẫn máu.
- Thường xuyên có các cơn đau đầu, đau nửa đầu, âm ỉ cả ngày.
- Chóng mặt, đau nửa mặt, nhìn đôi, lác trong.
- Nổi các hạch cứng ở cổ có thể đau hoặc không đau. Khó ăn uống, khi nuốt gây đau.
- Khi bệnh đã di căn người bệnh có thể bị đau xương và rối loạn các chức năng của cơ.
Nhìn chung các dấu hiệu của bệnh ở giai đoạn đầu rất dễ gây nhầm lẫn với các bệnh về tai, mũi, họng. Do đó để phát hiện bệnh được sớm nhất, khi bạn có những dấu hiệu này tốt nhất bạn nên thăm khám và thực hiện tầm soát ung thư sớm. Qua đó có thể điều trị bệnh được hiệu quả hơn.
3. Các giai đoạn của bệnh ung thư
Giống như nhiều bệnh ung thư khác, căn cứ vào diễn biến phát triển của bệnh, ung thư vòm họng được chia làm các giai đoạn khác nhau để thuận tiện cho việc theo dõi, điều trị.
Giai đoạn 1:
Ở giai đoạn này, khối u còn giới hạn tại vòm, họng hoặc hốc mũi chưa phát triển nên người bệnh chưa có các dấu hiệu rõ ràng. Một số người có thể xuất hiện các cơn đau nửa đầu, đau âm ỉ hoặc liên tục. Nhưng hầu hết bệnh nhân đều chưa nghĩ đến trường hợp mắc ung thư.
Giai đoạn 2:
Giai đoạn này còn được gọi là giai đoạn khu trú. Khối u đã có dấu hiệu xâm lấn tới vùng hầu, xuất hiện các hạch cùng bên. Lúc này hạch còn khá nhỏ gây các triệu chứng ở tai, mũi, họng của người bệnh.
Giai đoạn 3:
Lúc này hạch đã tương đối lớn với kích thước hơn 6cm và ảnh hưởng đến vùng xung quanh như xương và các xoang cạnh mũi. Lúc này người bệnh cảm thấy kém ăn, khó nuốt, mất ngủ, sút cân...
Giai đoạn 4:
Đây là giai đoạn cuối của bệnh, các khối u đã xâm lấn nội sọ và nhiều dây thần kinh. Ảnh hưởng đến vùng hạ họng, hốc mắt. Người bệnh nổi hạch ở hai bên cổ với kích thước lớn hơn 6cm. Bệnh tiếp tục di căn sẽ ảnh hưởng đến các cơ quan khác như phổi, xương, khiến bệnh nhân đau đớn.
4. Chẩn đoán và điều trị bệnh ung thư vòm họng
Ung thư vòm họng là bệnh lý nguy hiểm không chỉ ảnh hưởng sức khỏe mà còn đe dọa trực tiếp đến tính mạng người bệnh. Tuy nhiên nếu bạn phát hiện và điều trị bệnh kịp thời thì khả năng khỏi bệnh là hoàn toàn có thể. Do đó ngay khi có các dấu hiệu nghi ngờ bạn nên thăm khám và tầm soát bệnh càng sớm càng tốt.
Chẩn đoán bệnh:
Thông thường để chẩn đoán bệnh ung thư vòm họng bạn sẽ được chỉ định thực hiện các xét nghiệm thường quy sau.
- Thực hiện nội soi tai mũi họng để phát hiện, quan sát và có những đánh giá bước đầu về khối u.
- Tiến hành bấm sinh thiết qua đường mũi hoặc họng miệng.
- Khi nghi ngờ có di căn ở cổ sẽ thực hiện chọc hút tế bào.
- Chụp CT để xác định kích thước khối u và mức độ xâm lấn của nó.
- Chụp X- Quang ngực, siêu âm bụng và xạ hình xương để đánh giá sự xâm lấn.
- Chụp PET – CT để đánh giá mức độ di căn đi xa của khối u.
- Thực hiện các phản ứng huyết thanh để tìm kháng thể EBV nhằm tiên lượng thời gian sống của bệnh nhân.
Sau khi có kết quả chẩn đoán bác sĩ sẽ lên phác đồ điều trị bệnh cụ thể cho từng trường hợp. Tùy thuộc vào tình trạng bệnh, phương pháp điều trị, khả năng đáp ứng điều trị... của mỗi người mà kết quả điều trị bệnh sẽ không giống nhau.
Các phương pháp điều trị bệnh:
Tùy thuộc vào từng tình trạng bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị khác nhau. Dưới đây là các cách điều trị bệnh thường gặp.
- Phẫu thuật: Được chỉ định cho những bệnh nhân phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm. Bác sĩ tiến hành phẫu thuật nền sọ và phẫu thuật nội soi để loại bỏ khối u hạch di căn trong cổ.
- Xạ trị: Phương pháp này mang lại tỷ lệ thành công cao và làm giảm được các tác dụng phụ trên cơ thể người bệnh. Phương pháp xạ trị được áp dụng chủ yếu là xạ trị nguồn tia Cobalt, xạ trị bằng máy gia tốc hoặc xạ trị mô phỏng 3 chiều, xạ trị điều biến liều....
Máy xạ trị gia tốc đa lá chì tại Viện Y học phóng xạ và U bướu Quân đội
- Hóa trị: Được áp dụng cho những trường hợp bệnh đã di căn, ảnh hưởng đến các cơ quan khác. Bệnh nhân sẽ được truyền hóa chất vào cơ thể nhằm tiêu diệt các tế bào ung thư. Tuy nhiên phương pháp này thường gây nhiều tác dụng phụ khiến người bệnh khó chịu, mệt mỏi, chán ăn...
Tùy thuộc vào khả năng đáp ứng với các phương pháp điều trị mà bác sĩ sẽ chỉ định cách phù hợp nhất. Thông thường với những bệnh nhân ở giai đoạn muộn sẽ cần kết hợp cả hóa trị và xạ trị. Ngoài ra người bệnh có thể kết hợp trị liệu bằng phương pháp thuốc đặc trị để đem lại hiệu quả tốt nhất.
Trên đây là những thông tin cơ bản về bệnh ung thư vòm họng mà Viện Y học phóng xạ và U bướu Quân đội chia sẻ tới bạn đọc. Để được tư vấn thêm hoặc muốn thăm khám, tầm soát điều trị bệnh, bệnh nhân có thể liên hệ với chúng tôi để được hướng dẫn cụ thể hơn.
Bản quyền thuộc về ungthutuyengiap.org. Vui lòng trích dẫn nguồn khi sử dụng! Trân trọng cảm ơn!
