Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới WHO, ung thư tuyến tiền liệt là bệnh ung thư phổ biến thứ 4, với tổng số ca mắc hàng năm lên đến 1,3 triệu ca. Tỷ lệ tử vong của bệnh khoảng 25%. Để giảm tỷ lệ tử vong, bạn cần được phát hiện sớm và điều trị bằng phương pháp phù hợp. Dưới đây là 10 phương pháp giúp phát hiện sớm bệnh ung thư tuyến tiền liệt:
TÌM HIỂU CHUNG VỀ BỆNH UNG THƯ TUYẾN TIỀN LIỆT
Tuyến tiền liệt là một tuyến ở nam giới, nằm phía dưới bàng quang và trên trực tràng, nằm cạnh túi tinh và có đường dẫn nước tiểu đi qua. Càng về già, kích thước tuyến tiền liệt càng lớn.
Ung thư tuyến tiền liệt hầu hết là ung thư dạng biểu mô. Bệnh phát triển chậm và hầu như không có biểu hiện ở giai đoạn đầu. Bệnh được chia làm 4 giai đoạn cụ thể gồm:
- Giai đoạn 1: tế bào ung thư khu trú ở tuyến tiền liệt, tuyến tiền liệt không thay đổi kích thước.
- Giai đoạn 2: tế bào ung thư vẫn nằm trong tuyến tiền liệt, kích thước tuyến tiền liệt phình to.
- Giai đoạn 3: tế bào ung thư lây lan sang các tế bào lân cận như túi tinh, trực tràng, bàng quang, niệu đạo,...
- Giai đoạn 4: bệnh di căn sang hạch bạch huyết và các cơ quan xa như tim, gan, phổi,...
Càng giai đoạn sau bệnh sẽ càng khó chữa và tỷ lệ tử vong cao. Vì vậy người bệnh cần thăm khám thường xuyên để phát hiện bệnh sớm nhất có thể.
10 CÁCH PHÁT HIỆN SỚM BỆNH UNG THƯ TUYẾN TIỀN LIỆT
1. Phát hiện bệnh ung thư tuyến tiền liệt qua triệu chứng lâm sàng
Với bệnh ung thư tuyến tiền liệt thể ẩn, bệnh không có triệu chứng lâm sàng. Với ung thư tuyến tiền liệt thể có biểu hiện lâm sàng, người bệnh có thể dựa vào các dấu hiệu này để khám và phát hiện bệnh sớm. Biểu hiện lâm sàng cụ thể gồm:
- Hội chứng rối loạn tiểu tiện do khối u phát triển làm tắc nghẽn bàng quang, tắc ống dẫn nước tiểu, kích thích đường tiết niệu dưới
- Có thể cảm nhận khối u khi sờ vào khu vực tuyến tiền liệt
Hiện có khoảng 60 – 70% bệnh nhân có triệu chứng lâm sàng.
2. Các dấu hiệu về tiết niệu
Đường tiết niệu là bộ phận có liên quan mật thiết đến tuyến tiền liệt. Khi xuất hiện khối u ác tính trong tuyến tiền liệu, đường tiết niệu sẽ xuất hiện các triệu chứng như:
- Đi tiểu khó khăn, tia đái nhỏ
- Đi tiểu nhiều lần trong ngày, cảm giác tiểu không hết, còn sót nước tiểu trong bàng quang.
- Tiểu vội, tiểu gấp.
- Tiểu tràn, tiểu không tự chủ
- Bí tiểu cấp
Các triệu chứng này có thể liên quan đến bệnh về thận, bàng quang, nhiễm khuẩn đường tiết niệu,...
3. Chẩn đoán bệnh qua các dấu hiệu lan tỏa
Dấu hiệu lan tỏa là các dấu hiệu chính của bệnh ung thư, thể hiện sự tiến triển của bệnh, là căn cứ để phân biệt ung thư tuyến tiền liệt và khối u tuyến tiền liệt lành tính. Mức độ lan tỏa sẽ phụ thuộc vào giai đoạn bệnh và liên quan chặt chẽ đến độ biệt hóa khối u. Ở giai đoạn muộn của khối u, bệnh xuất hiện nhiều ổ, lan tỏa xâm lấn bao xơ, di căn sang các bộ phận khác. Các dấu hiệu lan tỏa thường gặp gồm có:
- Đau xương
- Đau tầng sinh môn
- Xuất tinh lẫn máu
- Phù nề chi dưới
- Một số dấu hiệu khác như: suy thận, gầy sút, xanh xao, nhợt nhạt, thiếu máu, khối u di căn đến gan phổi,....
4. Phát hiện u tuyến tiền liệt bằng thăm khám qua hậu môn với ngón tay
Phát hiện u tuyến tiền liệt bằng thăm khám qua hậu môn với ngón tay hay còn gọi là thăm khám trực tràng. Đây là phương pháp đơn giản, nhanh chóng, chi phí thấp, dễ thực hiện. Bác sĩ sẽ sử dụng các chẩn đoán chuyên môn, dùng ngón tay thăm khám trực tràng để phát hiện khối u. Tỷ lệ phát hiện bệnh chính xác khoảng 50%.
5. Phương pháp sử dụng P.S.A
PSA là kháng nguyên đặc hiệu của tuyến tiền liệt. Phương pháp sử dụng PSA đã được sử dụng hơn 20 năm trong chẩn đoán ung thư ở bộ phận này và hiệu quả của nó vẫn chưa có phương pháp nào có thể thay thế. Phương pháp này được đánh giá là mang lại kết quả khách quan, không ảnh hưởng đến tâm lý của bệnh nhân. Người bệnh khi dùng PSA có thể dự đoán trước ung thư từ 25 – 30 năm.
6. Siêu âm phát hiện khối u tuyến tiền liệt
Siêu âm là một phương pháp phổ biến và hiệu quả trong phát hiện bệnh ung thư tuyến tiền liệt. Biện pháp này được sử dụng sau khi phát hiện các triệu chứng lâm sàng. Qua siêu âm trực tràng và siêu âm tiết niệu, bác sĩ có thể thể phát hiện được khối u tuyến tiền liệt có kích thước nhỏ từ 2 – 4 mm.
Hiện có hai biện pháp siêu âm được sử dụng phổ biến là siêu âm xương mu và siêu âm trực tràng. Siêu âm xương mu cho phép đánh giá ảnh hưởng của ung thư tuyến tiền liệt đến đường tiết niệu trong giai đoạn muộn của bệnh. Thông qua siêu âm sẽ phát hiện được thành bàng quang giãn mỏng, viêm dày, niệu quản giãn ứ,.... Nhược điểm của phương pháp này là không quan sát trực tiếp được tuyến tiền liệt, vì vậy hình ảnh kết quả không rõ nét.
Siêu âm qua trực tràng được sử dụng rộng rãi từ những năm 80 của thế kỷ 20. Phương pháp này sử dụng sóng siêu âm tần số cao, đem lại kết quả khối u rõ nét, có thể phát hiện khối u kích thước nhỏ ở giai đoạn đầu. Để đảm bảo kết quả chính xác, bác sĩ thường chỉ định kết hợp sinh thiết.
7. Sinh thiết tuyến tiền liệt
Phương pháp sinh thiết giúp chẩn đoán chính xác khối u, đưa ra phác đồ điều trị và tiên lượng cho người bệnh. Số mẫu sinh thiết có tỷ lệ dương tính càng cao thì mức độ phát triển khối u càng cao.
8. PET SCAN
PET Scan là phương pháp xác định giai đoạn bệnh hiện đại dựa trên các hình ảnh cắt lớp được chụp sau khi tiêm các hoạt chất phóng xạ như 18 - Fluorodeoxyglucose (FDG). Những chất phóng xạ này ở những nơi tăng chuyển hóa do khối u hoạt động. Bác sĩ có thể thông qua phương pháp này để phát hiện khối u di căn.
9. Chụp cắt lớp CT
Chụp cắt lớp CT ra đời năm 1990, là một bước tiến mới trong phát hiện sớm ung thư tuyến tiền liệt. Chụp CT xoắn ốc quay 360 độ sẽ cho ra hình ảnh 3 chiều rõ nét, số lượng ảnh chụp nhiều. Phương pháp này giúp nhìn rõ khối u, hình ảnh khối u xâm lấn, di căn hạch,...
10. Xạ hình xương phát hiện ung thư tuyến tiền liệt
Xạ hình xương là một phương pháp phổ biến trong phát hiện ung thư xương và các bệnh xương khớp khác. Ngoài ra, phương pháp này cũng được áp dụng trong phát hiện ung thư tuyến tiền liệt. Xạ hình xương dương tính không đặc hiệu riêng cho ung thư tuyến tiền liệt, kết quả xạ hình xương âm tính có giá trị cao trong đánh giá trước và sau khi điều trị bệnh.
Trên đây là 10 phương pháp phổ biến nhất hiện nay giúp phát hiện sớm bệnh ung thư tuyến tiền liệt. Mỗi phương pháp sẽ có ưu và nhược điểm khác nhau nhưng nhìn chung các phương pháp này đều giúp phát hiện bệnh sớm, phục vụ quá trình điều trị bệnh được hiệu quả hơn.
Bản quyền thuộc về ungthutuyengiap.org. Vui lòng trích dẫn nguồn khi sử dụng! Trân trọng cảm ơn!
