Basedow là một dạng bệnh nội tiết liên quan đến tuyến giáp. Bệnh gây ra bởi hiện tượng cường giáp tức lượng hormone tuyến giáp tiết ra nhiều hơn bình thường. Bệnh Basedow ở nữ giới có tỷ lệ cao hơn hẳn ở nam giới. 80 % bệnh nhân mắc bệnh là nữ giới ở độ tuổi từ 20 – 50 tuổi. Hiện nay có 3 phương pháp phổ biến trong điều trị Basedow gồm:
1. Điều trị Basedow nội khoa với thuốc
Phương pháp điều trị Basedow bằng thuốc là phương pháp được ưu tiên hàng đầu. Phương pháp này thường được chỉ định cho điều trị các ca bệnh nhẹ, không có nhân Basedow, tuyến giáp to vừa và chưa xuất hiện biến chứng. Dùng thuốc điều trị Basedow có những ưu điểm vượt trội như: khả năng kiểm soát bệnh cao, ít gây ra hiện tượng suy giáp cường diễn, giảm thiểu ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí tuệ của người bệnh. Với phương pháp này bệnh nhân cần phải có thời gian điều trị lâu dài và cần được theo dõi chặt chẽ.
Các loại thuốc được chỉ định trong điều trị Basedow gồm:
Thuốc kháng giáp tổng hợp:
Các loại thuốc kháng giáp tổng hợp phổ biến tại Việt Nam hiện nay gồm có: Methylthiouracil, propylthiouracil, neomercazole. Các loại thuốc này đều có tác dụng giảm nồng độ hormone tuyến giáp, đưa lượng hormone trở về trạng thái bình thường. Ngoài ra, thuốc còn có tác dụng làm thay đổi miễn dịch trung gian tế bào ở bệnh nhân mắc Basedow. Gia tăng số lượng tế bào Lympho T ức chế, ức chế hoạt động của tế bào Lympho T hỗ trợ và làm giảm sự xâm nhập của tế bào Lympho tại nhu mô tuyến giáp nhằm hạn chế lượng hormone tuyến giáp tiết ra.
Phương pháp dùng thuốc kháng giáp tổng hợp trong điều trị Basedow được ứng dụng rất phổ biến ở các nước châu Âu và Nhật Bản. Để đạt được hiệu quả ức chế hormone tuyến giáp cần sử dụng thuốc với cao. Thời gian sử dụng thuốc sẽ kéo dài từ 1 – 2 năm. Khi hormone tuyến giáp trở về bình thường bác sĩ sẽ tính toán liều lượng và giảm dần thuốc cho đến khi dừng hẳn. Bệnh nhân tuyệt đối không được tự ý thay đổi liều lượng sử dụng bởi rất dễ gây ra các tác dụng phụ như: suy giáp, rối loạn chức năng gan, thận,…
Thuốc chẹn Beta giao cảm
Thuốc chẹn Beta giao cảm thường được sử dụng trong giai đoạn khởi đầu điều trị Basedow. Thuốc có tác dụng làm giảm nhanh các triệu chứng cường giáp như: đánh trống ngực, tim đập nhanh, run người, cao huyết áp, tâm trạng lo lắng bất an. Khi bệnh Basedow giảm liều lượng thuốc sẽ được cắt giảm dần cho đến khi tình trạng của bệnh nhân ổn định. Thuốc không có tác dụng lên nội tiết tố tuyến giáp vì vậy thuốc chỉ là thành phần hỗ trợ trong quá trình điều trị bệnh, không sử dụng đơn độc.
Các loại thuốc khác thường được sử dụng
Bên cạnh những loại thuốc trên, bác sĩ có thể cân nhắc sử dụng các loại thuốc sau trong điều trị Basedow:
- Nhóm thuốc Glucocorticoid như: prednisolone, dexamethasone,… được chỉ định dùng cho người bệnh có biểu hiện ở mắt và da hoặc trong cơn cường giáp cấp.
- Thuốc an thần như: benzodiazepam, phenobarbital được chỉ định cho bệnh nhân mắc chứng mất ngủ, lo lắng. Lưu ý không được sử dụng thuốc an thần barbituric.
2. Điều trị Basedow bằng phóng xạ I-131
Phương pháp điều trị Basedow bằng phóng xạ Iốt I-131 được thực hiện đầu tiên vào năm 1942 tại Hoa Kỳ. Mục đích của phương pháp này là làm giảm kích thước bướu giáp, đưa chức năng tuyến giáp từ cường giáp về trạng thái bình thường. Hiện nay, phương pháp phóng xạ I-131 là một phương pháp phổ biến trong điều trị bệnh Basedow trên thế giới. I-131 được sử dụng trong điều trị thường ở dạng dung dịch hoặc dạng viên nang Natri Clorua. Phương pháp này được chỉ định điều trị cho các nhân mắc Basedow dạng:
- Không có kết quả khi điều trị nội khoa bằng thuốc hay ngoại khoa bằng phẫu thuật.
- Có biến chứng tim mạch do Basedow và không thể sử dụng phương pháp phẫu thuật trong điều trị.
- Bệnh nhân mới chưa sử dụng phương pháp điều trị Basedow nào.
Phương pháp này không được áp dụng cho bệnh nhân là phụ nữ mang thai, phụ nữ đang cho con bú, trẻ nhỏ dưới 18 tuổi, bệnh nhân có bệnh nền suy gan, suy thận, bệnh nhân nhiễm độc giáp mức độ nặng.
Bác sĩ hướng dẫn bệnh nhân uống dược chất phóng xạ I-131
Phương pháp điều trị bằng phóng xạ I-131 mang lại nhiều ưu điểm cho bệnh nhân như: chi phí điều trị thấp, cách điều trị đơn giản, tỷ lệ tai biến sau điều trị thấp, hiệu quả điều trị cao. Tuy nhiên, phương pháp này cũng có thể gây ra các biến chứng cho người bệnh như: viêm tuyến giáp, viêm tuyến nước bọt, ứ đọng phóng xạ trong bàng quang, triệu chứng cường giáp tăng lên, bão giáp, liệt dây thanh quản và chứng nhược giáp. Để giảm thiểu tối đa các biến chứng bệnh nhân cần được theo dõi sát sao sau khi điều trị.
3. Điều trị Basedow bằng phương pháp phẫu thuật
Phương pháp phẫu thuật Basedow nhằm mục đích cắt bỏ gần như hoàn toàn tuyến giáp, chỉ giữ lại một phần nhỏ để đảm bảo hoạt động bình thường của cơ thể. Điều trị Basedow bằng phương pháp phẫu thuật thường được chỉ định cho đối tượng:
- Những bệnh nhân đã điều trị bằng thuốc trong thời gian 3 – 6 tháng nhưng bệnh không thuyên giảm hoặc tái phát sau khi dùng thuốc. Bướu giáp của bệnh nhân không nhỏ lại mà kích thước còn tăng lên.
- Bệnh Basedow với bướu giáp to gây mất thẩm mỹ, chèn ép lên khí quản, thực quản gây khó khăn trong quá trình thở và ăn uống của người bệnh.
- Bệnh nhân có bướu giáp thòng, trừ đối tượng phụ nữ mang thai.
- Bệnh nhân có nhu cầu phẫu thuật sau khi khám được chẩn đoán phù hợp với phẫu thuật.
Phương pháp phẫu thuật Basedow là một phương pháp phổ biến với các ưu điểm như: chi phí phẫu thuật thấp hơn so với chi phí điều trị bằng thuốc và điều trị bằng I-131. Bệnh được giải quyết nhanh, đặc biệt là bướu giáp, không tốn nhiều thời gian chữa trị.
Tuy nhiên, phương pháp phẫu thuật điều trị Basedow cũng có những nhược điểm như: khiến bệnh nhân khàn tiếng, mất tiếng, hạ calci trong máu, nhiễm trùng sau phẫu thuật, bệnh tái phát sau phẫu thuật, gây tổn thương nặng nề đến các dây thần kinh xung quanh tuyến giáp. Bệnh nhân không cần quá lo lắng bởi y học hiện đại rất phát triển, tỷ lệ biến chứng khi phẫu thuật Basedow chỉ còn 1%.
Việc điều trị Basedow hiện nay rất phát triển với khả năng chữa trị bệnh tận gốc cao, biến chứng thấp. Phương pháp điều trị được áp dụng sẽ phụ thuộc vào tình trạng bệnh, điều kiện kinh tế và nhu cầu của bệnh nhân. Để được khám, chẩn đoán và đưa ra phương pháp điều trị bệnh kịp thời bạn hãy đến trực tiếp Viện Y học phóng xạ và U bướu Quân đội hoặc các bệnh viện có chuyên khoa bệnh tuyến giáp khác càng sớm càng tốt.
Bản quyền thuộc về ungthutuyengiap.org. Vui lòng trích dẫn nguồn khi sử dụng! Trân trọng cảm ơn!
